Beslenme eylemi vücudumuzun gerekli miktarda besin maddesine ihtiyaç duyması nedeniyle gereklidir. Fakat beslenme her zaman aç olunan ya da vücudun ihtiyaç duyduğu durumlarda gerçekleşmez. Bazı durumlarda bireyler aç olmadığı halde yemek yeme ihtiyacı hisseder. İşte bu gibi durumlar duygusal açlık olarak isimlendirilir. Birçok araştırmada yemek yemenin 4’te 3’ünün duygusal açlık nedeniyle yapıldığı gösterilmiştir. Fizyolojik açlıkla duygusal açlık arasında birçok farklılık bulunmaktadır. Fiziksel açlıkta; vücut besine ihtiyaç duyduğunda adım adım açlık hissi, halsizlik, uyku hali ve enerji düşmesi gibi durumlar oluşurken, duygusal açlıkta bu adımlar gerçekleşmez. Mutluluk, üzüntü, sıkıntı, stres ve heyecan gibi durumlarda ani gelen bir şey yeme dürtüsü oluşur ve bu ihtiyaçtan kaynaklanmaz.
Duygusal açlıkta daha çok yağ ve şeker içerikli yüksek kalorili atıştırmalıklar tercih edilir. Bu besinler karın doyurmak için değil, duygusal talepten dolayı gerçekleştiğinden, fizyolojik açlıkta olduğu gibi doyma süreci gerçekleşmez. Çoğunlukla duygusal açlıkla tüketilen besinler sonrasında pişmanlık duygusu oluşturur. Duygusal açlığın oluşmasında psikolojik sebeplere ek olarak, hormonal faktörler de etkilidir. Kortizol, dopamin, serotonin, ghrelin ve leptin gibi hormonlar duygusal açlık üzerinde oldukça etkilidir. Kortizol, dopamin ve serotonin hormonları stres ve üzüntü durumlarında salgılanmaktadır. Böylesi durumlarda bu hormonların depoları boşalacağından, vücut karbonhidratlı ve yağlı yiyeceklere eğilim göstererek bu depoların tekrar doldurulmasını sağlamaya eğilim gösterecektir. Ayrıca açlık hissini oluşturan ghrelin hormonu ve tokluk kontrolünü sağlayan leptin hormonu da duygusal açlık oluşumunda etkilidir.
Duygusal açlıkla başa çıkmak elbette mümkündür. Bunun için uzmanlar çeşitli tavsiyeler vermektedir. Çok ani gelen açlık durumlarının duygusal açlıkla alakalı olduğu ve bu süreçte bir şey yenmeden önce durup düşünülmesi gerektiği belirtilmektedir. Ayrıca duygusal dalgalanmaları yemekle bağdaştırmaya engel olabilmek için kişilerin kendisine zaman ayırması ve başka bir aktiviteye yönelmesi gerekmektedir. Duygusal açlıkla baş etme sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da sağlıklı beslenmektir. Mutfakta bulundurulan sağlıksız atıştırmalıklardan bir an önce kurtulmak ve onun yerine buzdolabını sağlıklı yiyeceklerle doldurmak önemli bir adım olacaktır. Ayrıca duygusal açlığa engel olabilecek birtakım sağlıklı yiyecekler de bulunmaktadır. Bu yiyecekler; tahıllar, meyve ve sebzeler, yağlı tohumlar, süt ve süt ürünleri ile bitter çikolata olarak sayılabilir. Çilek, muz, ananas, ahududu gibi meyveler ve bitter çikolata vücutta serotonin hormonunun artırılmasını sağladığından mutluluk seviyesini yükseltmekte ve böylece duygusal açlık üzerinde etkili olabilmektedir. Ayrıca süt ürünleri de laktoz içerdiğinden duygu durumunu düzene sokmakta, uyku düzeninin ayarlanmasında oldukça faydalı ve etkili olmaktadır. Sağlıklı atıştırmalıklardan birtakım kuruyemişler de bu durumun dezavantajını engellemekte kullanılabilir. Kaju, yer fıstığı ve badem gibi kuruyemişler vücutta salgılanan kortizol hormonunun seviyesini azaltmak yoluyla etkili olmakta ve stresten korunmayı sağlamaktadır.
http://sislidiyetisyen.com.tr/